Thoái hoá cột sống lưng cổ
Thái hoá cột sống lưng cổ: Những điều cần biết
Thái hoá cột sống lưng cổ là gì?
Thái hoá cột sống lưng cổ là một quá trình lão hóa tự nhiên của các đốt sống, đĩa đệm, dây chằng và các khớp ở vùng cột sống lưng và cổ. Theo thời gian, các cấu trúc này dần bị hao mòn, thoái hóa, dẫn đến các triệu chứng đau nhức, cứng khớp, và hạn chế vận động. Đây là một bệnh lý phổ biến, đặc biệt ở người lớn tuổi, nhưng ngày càng có xu hướng trẻ hóa do lối sống và tính chất công việc.
Đối tượng nào dễ mắc thoái hoá cột sống lưng cổ?
Bệnh thoái hoá cột sống lưng cổ không loại trừ ai, nhưng một số đối tượng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn:
- Người lớn tuổi: Quá trình lão hóa tự nhiên là yếu tố nguy cơ hàng đầu.
- Người làm việc văn phòng: Ngồi nhiều, ít vận động, tư thế sai lệch gây áp lực lên cột sống.
- Người lao động nặng: Thường xuyên mang vác vật nặng, làm việc trong tư thế cúi gập.
- Người có tiền sử chấn thương cột sống: Các chấn thương có thể làm tăng tốc quá trình thoái hóa.
- Người thừa cân, béo phì: Cân nặng quá lớn tạo áp lực lên cột sống.
- Người có thói quen sinh hoạt không lành mạnh: Hút thuốc lá, uống nhiều rượu bia, chế độ dinh dưỡng thiếu chất.
- Yếu tố di truyền: Có người thân trong gia đình mắc bệnh thoái hoá cột sống.
Triệu chứng thường gặp của thoái hoá cột sống lưng cổ
Đau nhức vùng lưng, cổ, vai gáy
Đây là triệu chứng phổ biến nhất của thoái hoá cột sống lưng cổ. Cơn đau có thể âm ỉ, kéo dài hoặc dữ dội, tùy thuộc vào mức độ thoái hóa. Đau thường tăng lên khi vận động, ngồi lâu hoặc thay đổi thời tiết. Đau có thể lan xuống vai, gáy, cánh tay, thậm chí gây đau đầu.
Cứng khớp, khó vận động
Người bệnh thường cảm thấy cứng khớp vào buổi sáng hoặc sau khi ngồi lâu. Việc xoay cổ, cúi người, hoặc nghiêng người trở nên khó khăn và đau đớn. Tình trạng này gây ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt hàng ngày và khả năng làm việc.
Tê bì, yếu tay chân
Khi các gai xương hoặc đĩa đệm thoái hóa chèn ép vào các dây thần kinh, người bệnh có thể bị tê bì, ngứa ran ở tay chân. Trong trường hợp nghiêm trọng, có thể dẫn đến yếu cơ, khó cầm nắm đồ vật, hoặc đi lại khó khăn.
Nguyên nhân gây ra thoái hoá cột sống lưng cổ
Tuổi tác
Quá trình lão hóa tự nhiên là nguyên nhân hàng đầu gây ra thoái hoá cột sống lưng cổ. Theo thời gian, các đĩa đệm mất nước, trở nên xẹp và cứng hơn, các dây chằng và khớp bị hao mòn, dẫn đến thoái hóa.
Tính chất công việc
Một số công việc có thể làm tăng nguy cơ thoái hoá cột sống lưng cổ:
- Công việc văn phòng: Ngồi nhiều, ít vận động, tư thế ngồi sai lệch.
- Công việc lao động nặng: Mang vác vật nặng, làm việc trong tư thế cúi gập.
- Công việc đòi hỏi vận động lặp đi lặp lại: Các động tác lặp đi lặp lại gây áp lực lên cột sống.
Chế độ sinh hoạt, dinh dưỡng
Chế độ sinh hoạt và dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe cột sống:
- Thói quen sinh hoạt không lành mạnh: Hút thuốc lá, uống nhiều rượu bia làm giảm lưu thông máu đến cột sống, đẩy nhanh quá trình thoái hóa.
- Chế độ dinh dưỡng thiếu chất: Thiếu canxi, vitamin D, collagen làm suy yếu xương khớp.
- Ít vận động: Làm suy yếu các cơ hỗ trợ cột sống, tăng áp lực lên cột sống.
Các phương pháp điều trị thoái hoá cột sống lưng cổ
Điều trị nội khoa
Điều trị nội khoa thường được áp dụng trong giai đoạn đầu của bệnh, nhằm giảm đau và viêm:
- Thuốc giảm đau: Paracetamol, ibuprofen, naproxen.
- Thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs): Diclofenac, celecoxib.
- Thuốc giãn cơ: Mydocalm, diazepam.
- Vitamin nhóm B: B1, B6, B12 giúp tăng cường chức năng thần kinh.
- Tiêm corticosteroid: Giúp giảm đau và viêm nhanh chóng, nhưng không nên lạm dụng.
Vật lý trị liệu
Vật lý trị liệu đóng vai trò quan trọng trong việc phục hồi chức năng cột sống:
- Các bài tập tăng cường sức mạnh cơ: Giúp hỗ trợ cột sống và giảm áp lực lên các đốt sống.
- Các bài tập kéo giãn: Giúp giảm căng cơ và tăng tính linh hoạt của cột sống.
- Massage trị liệu: Giúp giảm đau và thư giãn cơ bắp.
- Sử dụng các thiết bị hỗ trợ: Đai lưng, nẹp cổ.
- Điện xung, siêu âm trị liệu: Giúp giảm đau và viêm.
Các biện pháp hỗ trợ tại nhà
Bên cạnh các phương pháp điều trị chuyên khoa, người bệnh có thể áp dụng các biện pháp hỗ trợ tại nhà để giảm đau và cải thiện chất lượng cuộc sống:
- Chườm nóng hoặc lạnh: Chườm nóng giúp giảm đau cơ, chườm lạnh giúp giảm viêm.
- Nghỉ ngơi hợp lý: Tránh các hoạt động gây áp lực lên cột sống.
- Tập thể dục nhẹ nhàng: Đi bộ, bơi lội, yoga.
- Điều chỉnh tư thế: Ngồi thẳng lưng, tránh cúi gập người.
- Sử dụng gối, đệm phù hợp: Đảm bảo cột sống được nâng đỡ đúng cách khi ngủ.
- Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh: Bổ sung canxi, vitamin D, collagen.
